Zostałem wezwany na przesłuchanie w charakterze świadka w sprawie karnej – i co dalej? Przecież każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się na wezwanie i złożyć zeznania. Czy są zatem wyjątki od reguły – a jeżeli tak to w jakiej sytuacji?

Prawo odmowy składania zeznań w postępowaniu karnym przysługuje zarówno ‘rodzinie’ w potocznym znaczeniu tj. małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu, rodzeństwu, powinowatemu w tej samej linii lub stopniu, osobie pozostającej w stosunku przysposobienia oraz jej małżonkowi – jak również osobie pozostającej we wspólnym pożyciu z podejrzanym/oskarżonym (partnerowi, czy też konkubentowi, którzy tworzą wspólnotę psychiczną, fizyczną oraz ekonomiczną, a ich związek cechuje trwałość).

Istotnym jest także, że byłemu już małżonkowi podejrzanego czy tej oskarżonego – takie prawo do odmowy składania zeznań przysługuje nadal – pomimo ustania małżeństwa. Krąg wyżej wymienionych osób nazywany jest – ‘osobami najbliższymi’. Spotkałam się również z problemem, czy za osobę najbliższą można uznać także partnera/partnerkę tej samej płci?

Mianowicie pytanie prawne w tym zakresie rozstrzygnął Sąd Najwyższy (Uchwała SN z dnia 25 lutego 2016 r. sygn. akt I KZP 20/15), który uznał, iż za osobę najbliższą, a mówiąc bardziej szczegółowo za osobę pozostającą we wspólnym pożyciu w rozumieniu prawa karnego, należy uznać partnera/partnerkę tej samej płci – o ile pozostają w stałej relacji faktycznej, która opiera się na więzi duchowej, fizycznej oraz gospodarczej. Tym samym SN zrównał prawa wszystkich osób pozostających we wspólnym pożyciu – niezależnie od tego, jakiej te osoby są płci.